هشدار به افزایش قیمت آب کشاورزی، بدون سنجش تبعات سیاسی و اقتصادی


دسته بندی: اخبار کشاورزی
هشدار به افزایش قیمت آب کشاورزی، بدون سنجش تبعات سیاسی و اقتصادی

معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی از برنامه‌ریزی و تدارکات جدی این وزارتخانه با همکاری وزارت نیرو برای صرفه‌جویی ۱۱ میلیارد مترمکعبی آب در برنامه ششم خبر داد.
معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی از برنامه‌ریزی و تدارکات جدی این وزارتخانه با همکاری وزارت نیرو برای صرفه‌جویی ۱۱ میلیارد مترمکعبی آب در برنامه ششم خبر داد.
به گزارش خبرنگار ایانا، معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی شامگاه دیروز در جمع خبرنگاران گفت: طبق برنامه ششم که با هماهنگی وزارت نیرو تنظیم شده، مقرر شده است با اجرای طرح‌های مختلف، ۱۱ میلیارد مترمکعب در مصرف آب صرفه‌جویی شود.
علی‌مراد اکبری با اشاره به اینکه از اول انقلاب تاکنون ۱,۵ میلیون هکتار از اراضی کشور، تحت پوشش طرح‌های نوین آبیاری قرار گرفته ‌است، افزود: می‌توان از چند میلیون هکتار زمینی که در حیطه کشاورزی کاربرد دارد، چهار میلیون هکتار دیگر را به این سیستم مجهز کرد که طبق برنامه ۱۰ ساله، باید به آن برسیم. به‌طوری که سالانه ۴۰۰ هزار هکتار تجهیز مزارع به آبیاری نوین و ۱۰۰ هزار هکتار نیز برای اصلاح روش‌های آبیاری سطحی پیش‌بینی شده است.
وی از وجود توان مهندسی، اجرایی، پیمان‌کاری و تجهیزات برای رسیدن به این هدف در کشور نام برد و خاطرنشان کرد: ۹۵ درصد تجهیزات در داخل کشور تولید می‌شود که باید از این پتانسیل به‌خوبی استفاده کرد. برای این منظور نیز در سال جاری در مجموع حدود دوهزار و ۸۰۰ میلیارد تومان از منابع مختلف در اختیار وزارتخانه قرار خواهد گرفت که تنها ۵۰۰ میلیون دلار آن از محل صندوق توسعه ملی است.
استفاده از سیاست‌های آب مجازی، طرح انتقال آب با لوله با استفاده از اعتبارات استانی، طرح تجهیز و نوسازی مدرن شالیزارها و خشکه‌زارها، احیای قنوات (۹۲۴ کیلومتر طی سه سال گذشته)، به‌روز کردن سند ملی آب و تعیین دقیق میزان مصرف آب در بخش کشاورزی تا دو سال آینده، از دیگر برنامه‌هایی بود که این معاون محمود حجتی از آن نام برد.
به گفته اکبری، اکنون دولت به‌خاطر اجرای طرح‌های آبیاری، یک‌هزار میلیارد تومان به پیمانکاران بدهکار است، به عبارتی بیش از اعتباری که در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته، طرح‌های مورد نظر پیگیری شده است.
آب غارت می‌شود
وی ادامه داد: در دولت‌های گذشته ۲۰۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز احداث شده که اکنون تعداد آنها بیش از ۳۵۰ هزار حلقه است. از محل این چاه‌ها سالانه ۲۰ میلیارد مترمکعب آب غارت می‌شود.
اکبری معتقد است: وزارت نیرو باید در برنامه‌ریزی‌هایی که به آب مربوط می‌شود، با وزارت جهاد کشاورزی هماهنگ باشد. حتی بالا بردن قیمت آب بدون در نظر گرفتن اقتصاد کشاورزان، تبعات سیاسی و اقتصادی فراوانی خواهد داشت.
امپراتوری فضای سبز
معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران مبنی بر سهم کشاورزی در مصرف آب تصریح کرد: این میزان برای کشاورزی کمتر از ۶۰ درصد است. وزارت نیرو اگر می‌گوید این مقدار بالای ۹۲ درصد است، باید مدارک و مستندات ارائه دهد. این ادعاها در حالی است که امپراتوری فضای سبز در تهران همچنان به کار خود ادامه می‌دهد و کسی هم جلودارش نیست. هیچ کس نمی‌پرسد که آبیاری این فضا چقدر آب می‌برد، اما همه تقصیرها را به گردن کشاورزی می‌اندازند.
از نظر اکبری، اینها در حالی است که طبق اظهارات خود وزارت نیرو، سالانه ۹ میلیارد مترمکعب آب وارد دریای خزر می‌شود. از طرفی یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون مترمکعب از استان هرمزگان به دریاها می‌ریزد. ضمن اینکه ۳,۵ میلیارد مترمکعب نیز آب در سمت خوزستان از کشور خارج شده و پنج میلیارد مترمکعب نیز میزان تبخیر آب پشت سدها است. آیا کسی برای مهار و جمع‌آوری این موارد تدبیری اندیشیده است؟ در صورتی که مثلاً بیشتر باغ‌های پسته در استان کرمان دچار کم‌آبی بوده و دوره آبیاری آنها به جای ۱۵ تا ۲۰ روز، ۹۰ روز طول می‌کشد.
وی یادآور شد: با وجود تمام این مشکلات، طبق آمارها ۶۴ هزار و ۵۰۰ هکتار در سال ۹۲، ۷۷ هزار هکتار در سال ۹۳ و ۱۰۵ هزار هکتار نیز در سال ۹۴ مجهز به سیستم‌های نوین آبیاری شده‌اند؛ بنابراین طی سه سال گذشته حدود ۱,۵ میلیارد مترمکعب، صرفه‌جویی آب در بخش کشاورزی بوده است. ضمن اینکه هر هکتار آبیاری تحت فشار، باعث صرفه‌جویی در چهارهزار و ۴۰۰ مترمکعب آب شده و راندمان را تا ۴۴ درصد افزایش می‌دهد. علاوه بر آن ۳۰ درصد از مصرف سموم و کود نیز می‌کاهد.
اکبری با بیان اینکه ظرفیت آب تجدیدپذیر کشور بین ۱۱۰ تا ۱۱۵ میلیارد مترمکعب است، تأکید کرد: در سال گذشته با مسدود شدن ۹ هزار حلقه چاه، ۸۰۰ میلیون مترمکعب آب صرفه‌جویی شد؛ بنابراین به ازای هر حلقه چاه غیرمجاز، ۹۰ هزار مترمکعب آب غارت می‌شود. این دلیلی واضح است که نشان می‌دهد بیش از ۶۰ درصد علت بروز بحران، عوامل سوءمدیریتی هستند و تنها ۴۰ درصد مربوط به تغییر اقلیم می‌شود.
وی با اشاره به اینکه ۱۸ عامل در بهره‌وری مؤثر است، اظهار داشت: باید بهره‌وری در سه سطح حوضه آبریز، مزرعه و گیاه افزایش یابد. به همین منظور، قرار است میزان مصرف آب در بخش کشاورزی را طی دو سال به تفکیک دشت و منابع آبی تعیین کنیم. البته اکنون تحقیق درباره ۳۴ محصول مانند پسته، گندم، لوبیا و غیره را که آب‌بری بیشتری دارند در اولویت قرار داده‌ایم.
معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی گفت: قرار است برای تجهیز یک میلیون و ۲۵۰ هزار هکتار از اراضی کشور به آبیاری تحت فشار برنامه‌ریزی کنیم که طرح ۵۵۰ هزار هکتاری خوزستان، ۴۶ هزار هکتاری سیستان و ایجاد ۴۰۰ هزار هکتار شبکه‌های فرعی از جمله این برنامه‌ها است.
اکبری درباره خاک افزود: از ۱۸ میلیون هکتار اراضی کشور تنها ۱,۳ میلیون هکتار آن فاقد محدودیت است. زیرا بقیه آن از محدودیت‌های شوری، قلیائیت، آب تحت‌الارضی و غیره رنج می‌برند، این در حالی است که هر گونه برنامه‌ریزی برای آب بدون توجه به خاک، آب در هاون کوبیدن است.
وی با بیان اینکه بالای ۱۶تن در هکتار فرسایش خاک کشور است، خاطرنشان کرد: در برنامه ششم مقرر شده سالانه ۵۰۰ هزار هکتار وضعیت خاک‌های کشور را بهبود بخشیم. زیرا خاک، منبعی تجدیدپذیر نیست و ۷۰۰ سال زمان برای تولید یک سانتی‌متر از آن لازم است.

خبرگزاری ایانا – 95/5/26