تاثیرات کود های شیمیایی بر محیط زیست

امروزه با افزایش روز افزون جمعیت در سطح جهان بخصوص کشورهای در حال توسعه و خطر کمبود مواد غذایی در این کشورها ، روی آوری به تولید بیشتر محصولات کشاورزی در دستور کار قرار گرفته است در این حال  استفاده از کودهای شیمیایی  بدون توجه به اثرات مخرب آن بر محیط زیست در بین کشاوزران برای تولید بیشتر به یک اپیدمی تبدیل شده است .در این مقاله بر تاثیرات استفاده از کودهای شیمیایی بر محیط زیست پرداخته شده است .

---

کشاورزان برای بالا بردن میزان تولیدات،با دادن کود شیمیایی زیاد موجبات رشد سریع و پر ثمر گیاهان زراعی را فراهم می سازند.این اقدام در اکثر موارد به زیان خاک و به قیمت از بین رفتن موجودات زنده در خاک تمام می شود،با اضافه کردن کود شیمیایی به زمین،فقط مواد غذایی گیاه افزایش می یابد و نه تنها در بهبود خواص فیزیکی خاک موثر نیست بلکه ثابت شده باعث خراب شدن خواص فیزیکی و حتی شیمیایی خاک نیز می شود و محیط زیست را به شدت الوده می کند.
آلودگی زمین به نیترات های موجود  در کودهای شیمیایی  یکی از عوارض نا مطلوب این شیوه می باشد.ازدیاد سطح نیتروژن و فسفر موجود در محیط ناشی از مصرف گسترده ی کود های شیمیایی ،سبب می شود تا انواع خزه ها و گیاهان اولیه سمی در دریاچه ها و آب های ساحلی شروع به رشد کنند و حیات آبزیان را به خطر اندازند.از این گذشته نیترات ازاد شده در محیط موجب الودگی آب ها ی آشامیدنی و اسیدی شدن خاک ها می شود.
اضافه کردن کودهای ازته به میزان زیاد ،حتی موجب بد مزه شدن و به اصطلاح بی خاصیتی محصول می شود.ضمن اینکه فعالیت میکرو ارگانیسم های خاک را بسیار کند می کنند و در برخی موارد موجب عدم فعالیت آنها می شود.در بعضی محصولات هم چون اسفناج،موجب تجمع نیترات در این گیاه شده و مسمومیت و ناراحتی هایی در اثر خوردن این محصول ایجاد می شود.نیترات وارد خون می شود و با هموگلوبین ترکیب شده ،مانع از جذب اکسیژن کافی در بدن انسان می شود(به خصوص در کودکان).
هم چنین استفاده ی روز افزون از کود های شیمیایی ممکن است به گرم تر شدن زمین منجر شود.این امر از طریق کاهش اکسیژن و بالا رفتن سطح گاز اکسید نیتروژن در آب مناطق ساحلی صورت می گیرد.این گاز که به گاز خنده آور معروف است،در جذب اشعه ی مادون قرمز دویست برابر قوی تر از گاز اکسید کربن است و این اشعه نقش قابل توجهی در تولیدگازهای گلخانه ای دارد که گرم شدن زمین نیز به آن نسبت داده می  شود.اکسید نیتروژن در دریا و اقیانوس ها در نهایت به جو وارد میشود و در جو در لایه ی  استراتوسفر باعث کاهش لایه ی اوزن می شود.
در ترکیب کو دهای فسفاته عنصر بسیار سمی کادمیوم وجود دارد که برای سلامت انسان و دام خطرناک است.این عنصر صد ها سال در خاک باقی می ماند.گیاهان، فسفات و کادمیوم همراه آن را با سرعت از خاک جذب می کنند.انسان و دام با خوردن گیاه الوده کادمیوم را وارد بدن خود می کنند.
کادمیوم ممکن است موجب بیماری های تنفسی،گوارشی،کلیوی،استخوانی و سرطانی در انسان شوند.در محصولاتی که به صورت غرقابی آبیاری می شوند(مثل برنج)،با مصرف بالای کودها به تدریج میزان اکسیژن محلول در آب کاهش می یابد و ارگانیسم ها از پای در می آیند.
به منظور حفظ محیط زیست رعایت نکات زیر ضروری است:
1- به زیر خاک کردن بقایای محصول موجب تقویت و افزایش قابلیت نفوذ خاک می شود و محیط مناسبی برای موجودات ذره بینی خاک ایجاد می کند. -
2- استفاده از کاشت ارقامی که موجب افزایش حاصلخیزی خاک شود.
3- عدم سوزاندن بقایای محصول سال قبل زیرا این کار سبب کاهش فعالیت میکرو ارگانیسم های خاک،از بین رفتن رطوبت سطح خاک،کاهش مقاومت خاک در برابر فرسایش آبی و بادی می شود.
4-رعایت تناوب زراعی.