مدیریت جوجه گوشتی کاب 500

مهمترین علت عدم رسیدن به وزن استاندارد و یکنواختی ضعیف گله در سن 7 روزه گی عدم مصرف دان کافی است.

---

مدیریت جوجه گوشتی کاب 500
آماده سازی نامناسب مرغداری جهت جوجه ریزی باعث تولید ضعیف گله میگردد. قبل از وارد شدن جوجه ها برنامه کاملی برای شستشو وضدعفونی کردن مرغداری باید به اجرا گذاشته شود.
درصد تاثیر موارد مختلف آماده سازی در کاهش میزان عوامل بیماریزا عبارتند از:
1- خارج کردن کود و شستشوی سالن و مرغداری             90%
2- استفاده از ضدعفونی کننده ها                               7-6 %
3- گاز دادن                                                       2-1 %
علل عملکرد ضعیف ضدعفونی کننده ها
1- شستشوی نامناسب و ناقص و در نتیجه باقی ماندن مواد آلی مانند کود در مرغداری و سالن ها.
2- انتخاب نامناسب ضدعفونی کننده.
3- عدم تماس کافی ضدعفونی کننده با عوامل بیماریزا.
4- خنثی شدن ضدعفونی کننده با مواد شیمیایی.
5- عدم آگاهی از نحوه استفاده از مواد ضدعفونی کننده ها.
6- وجود پرنده های وحشی در مرغداری.
7- آلودگی مجدد مرغداری توسط ناقلین.
اهداف پرورش در دو هفته اول زندگی(Brooding Period  (
1-   هدف اصلی، رشد سریع در طی هفته اول است که به تکامل سیستم اسکلتی پرنده منتج میشود. بدین ترتیب جوجه ها باید تا آنجا که امکان دارد خوردن را زودتر شروع کنند.
2-   رسیدن به حداکثر پتانسیل ژنتیکی.
3-   به حداقل رسیدن هزینه ها.
4-   کمک به سلامت جوجه ها.
دو هفته اول زندگی مهمترین دوره زندگی پرنده است چون:
1-   سیستم ایمنی در حال تکامل است و آنتی بادی های مادری در کیسه زرده در حال جذب شدن میباشند
2-   مکانیسم تنظیم دمای بدن پرنده بطور کامل تکامل نیافته است
3-   ضریب تبدیل بسیار مناسب است
4-   بسیاری از واکسن ها در این دوره تجویز میگردند و در واقع حفاظت پرنده در مقابله با بیماریها در این دوره شروع میشود
5-پرندگانی که در این دوره تحت استرس میباشند به حداکثر پتانسیل ژنتیکی خود نمی رسند و اثرات آسیبهای وارد شده در طی این دو هفته ممکن است در انتهای دوره بروزکند.
6- افزایش وزن اولیه برای بهبود عملکرد گله لازم است. باید سعی شود تا گله به وزن مورد نظر برسد. استاندارد اروپا در 7 روزگی 160 گرم است و استاندارد آمریکا در 17 روزگی 680 گرم میباشد.
کنترل جوجه ها
روز بعد از ورود جوجه ها موارد زیر باید کنترل شوند:
1-  کنترل دمای پاها. این کار را میتوانید با قرار دادن پای پرنده بر روی گردن یا گونه انجام دهید. اگر پاها سرد باشند به این معنی است که سالن قبل از ورود پرنده ها به خوبی گرم نشده است. در این وضعیت میزان برداشت دان توسط جوجه کم می شود و رشد پرنده ها کاهش می یابد. 48 ساعت قبل از ورود جوجه ها به مرغداری سالن ها را باید گرم کنید و به دمای مورد نیاز جوجه ها برسانید.
2-  کنترل چینه دان. چینه دان باید نرم باشد و در 95% از جوجه ها، چینه دان باید پر باشد. اگر چینه دان سفت باشد نشان دهنده آن است که به آب دسترسی نداشته اند و میزان آب باید کنترل شود. اگر چینه دان متسع باشد نشان دهنده آن است که پرنده آب کافی مصرف نموده است ولی دان دریافتی کم است و باید دان را کنترل نمائید.
نکات مهم برای دستیابی به وزن مورد نظر در سن 7 روزگی:
1- مدیریت دان
2- مدیریت آب
3- مدیریت دما
4- کیفیت هوا و تهویه
5- مدیریت نور
مدیریت دان
1- مهمترین علت عدم رسیدن به وزن استاندارد و یکنواختی ضعیف گله در سن 7 روزه گی عدم مصرف دان کافی است.
2- مصرف دان در روزهای اول جهت جذب سریعتر کیسه زرده ضروریست.
3- رشد اندامهای درونی مانند کبد، روده و پانکراس 5-2 برابر سریعتر از رشد بدن است و از طرفی رشد اندامهایی که در سیستم ایمنی موثر می باشند مانند تیموس و طحال در این مرحله بسیار سریع است
4-  بیشترین رشد رودهها در 10-6 روز اول زندگی جوجه ها است و از طرفی ارتفاع پرزهای روده جهت جذب مواد غذایی در 48 ساعت اول بعد از هچ، 200 درصد می باشد. دسترسی سریع و کافی جوجه ها به دان سبب تکامل بهتر سطح هضم و جذب روده، افزایش ترشحات گوارشی روده و بهبود ضریب تبدیل غذایی خواهد شد.
برای رسیدن به این منظور توجه به نکات زیر ضروری است:
1- دانخوریها باید خشک و تمیز باشند.
2- دانخوریهای کمکی به شکل سینی، رول کاغذی و تراف باید در 10-7 روز اول استفاده شوند.
3- دانخوریهای اضافی بین آبخوریها و دانخوریهای اصلی و نزدیک مادر مصنوعی قرار داده شوند.
4- دان کافی برای هر پرنده تامین شود و مهم است که دانخوریها، بخصوص دانخوریهای اضافی خالی نمانند.
5- در 10 روز اول از دان کرامبل استفاده شود.
6- کم بودن تعداد دانخوریها بر میزان مصرف دان، وزن و یکنواختی گله اثر منفی دارد.
7-  فضای دانخوری طوری باشد که همه جوجه ها بتوانند به سهولت به دان دسترسی داشته باشند و اگر دانخوریها پر از جوجه باشد نشان دهنده این است که دانخوری به اندازه کافی موجود نیست.
8- آب و دان را در مقابل منبع حرارتی قرار ندهید. در اینصورت به دلیل گرم شدن آنها، مصرف کاهش می یابد.
9- اگر از رول کاغذ به عنوان دانخوری استفاده میکنید سطح توزیع دان باید حداقل 25% سطح اشغال جوجه ها باشد.
مدیریت آب
1- آب یک ماده غذایی مهم و ضروری است که روی تمام فعالیت های فیزیولوژیک جوجه تاثیر دارد. متناسب با سن پرنده 78-65% وزن جوجه را آب تشکیل می دهد. عواملی همچون درجه آب، رطوبت نسبی، ترکیب جیره و میزان وزن بدن بر روی مقدار آب مصرفی موثر است. کیفیت شیمیایی و میکروبی آب باید مناسب باشد.
2- مقدار آب مصرفی تقریبا 2 برابر مصرف دان است.
3- فشار کم آب ممکن است سبب شود جوجه ها آب کمتری مصرف کنند و زمان بیشتری جهت مصرف آب صرف کنند.
4- با افزایش سن پرنده ها  مقدار آب مصرفی افزایش می یابد و اگر در هر زمان مصرف آب کاهش یابد سلامت گله باید کنترل شود.
5- به ازای هر 3 متر عرض سالن باید یک خط آبخوری نصب شود.
PH  آب
PH آب نشان دهنده میزان یون هیدروژن محلول در آب است. آب مناسب باید کمی اسیدی با PH کمتر از 7 باشد.
معمولا اغلب سموم دارای طعم تلخ می باشند پس مصرف کم جوجه از آبی که تلخ است  یا  PH  آن بالا، طبیعی است و با افزودن سرکه میتوان PH آب را کاهش داد. البته استفاده بیش از حد از اسیدهای آلی سبب کاهش مصرف آب شود.
وجود آهن و منگنز طعم تلخ در آب ایجاد میکند که میتواند باعث کاهش مصرف آب شود.                                             کلسیم و منیزیوم باعث افزایش سختی آب میشود و همچنین وجود نیترات نشان دهنده ورود فاضلاب به آب میباشد.
در طی روزهای اول، باکتریها سریع تکثیر پیدا میکنند. سرکه، ترکیبات کلرین، پر اکسید هیدروژن، اسید های آلی، ازون و اشعه UV را میتوان به عنوان ضد عفونی کننده آب مورد استفاده قرار داد.
مدیریت تهویه
جهت تامین هوای سالم و تمیز، خروج گازهای مضر (دی اکسید کربن، آمونیاک، منو اکسید کربن و رطوبت)، خنک کردن سالن و کنترل دما، وجود سیستم تهویه مناسب در مرغداری ضروری است.
در مورد تهویه، 4 عامل باید مورد توجه قرار گیرد: 1- اکسیژن 2- دما 3- رطوبت نسبی         4- سرعت جریان هوا. در 14 روز اول دوره پرورش هدف از تهویه فقط تعویض هوای سالن ها است.
کیفیت هوای مناسب برای پرنده ها:
1- اکسیژن                   بیشتر از 6/19%
2- آمونیاک                  کمتر از  ppm 10
3-    Co                    کمتر از  ppm 10
4-  Co2                    کمتر از  ppm 3000
5- رطوبت                    65-45%
6- ذرات معلق              کمتر از  mg/m3 4/3
عوارض ناشی از آمونیاک زیاد:
آمونیاک در اثر تجزیه اوره در بستر تولید میشود. عوامل موثر در تولید آمونیاک عبارتند از:  تهویه نامناسب، میزان زیاد پروتئین در جیره، بستر با PH بالای 8، نوع آبخوری.
افزایش آمونیاک سبب کاهش وزن گیری جوجه ها، آسیت و افزایش ضریب تبدیل غذایی میشود. همچنین آمونیاک باعث احتقان، توقف حرکت مژکهای تنفسی، آسیب به دستگاه تنفسی و افزایش واکنشهای پس از واکسیناسیون میشود.
عوارض ناشی از co2 زیاد:
1- فعالیت پرنده کاهش میابد.
2-  احتمال دهیدراسیون زیاد میشود.
3- افزایش وقوع آسیت.
4-  کاهش مصرف دان و کاهش وزن گیری
رطوبت نسبی RH
رطوبت نسبی مقیاسی است برای نشان دادن میزان رطوبت یا بخار آب موجود در هوا و اینکه هوای سالن چه مقدار رطوبت میتواند در خود نگهدارد. در واقع رطوبت نسبی به درصد اشباع آب درهوا در یک دمای معین مربوط میشود. وقتی مقدار معینی از هوا گرم میشود میزان ظرفیت آن جهت نگهداری رطوبت افزایش پیدا میکند. بنابراین با افزایش دمای هوا رطوبت نسبی کاهش     می یابد. با افزایش رطوبت نسبی، توانایی پرنده در دفع حرارت از طریق تبخیر کاهش می یابد. رطوبت نسبی بالا به همراه دمای محیطی بالا میتواند برای پرنده مشکل ساز باشد بخصوص با افزایش سن پرنده این مشکل تشدید میشود.
مدیریت برنامه نور دهی
حداقل شدت نور در هفته اول باید 20 لوکس باشد و به تدریج در طی روزهای 14 تا 21به 5 لوکس رسانده شود. نور باید بطور یکنواخت در سطح جوجه ها پخش شود.
برنامه نوری متناوب
مزایای برنامه نوری متناوب:
1- کاهش تلفات ناشی از مرگ ناگهانی و مشکلات پا
2- کاهش وقوع آسیت
3- صرفه جویی در انرژی جوجه ها در اثر کاهش تحرک آنها
4- صرفه جویی در مصرف برق
5- کاهش تلفات ناشی از کانیبالیسم
برنامه نوری متناوب (12 ساعت روشنایی و 12 ساعت خاموشی) ارزشی معادل 104    کیلو کالری/ کیلوگرم در  هر پرنده دارد.
برنامه نوری موثر:
1- محدودیت نور در 7 تا 21 روزگی
2- از 21 روزگی محدودیت نور به تدریج کاهش یابد بطوریکه یک هفته قبل از کشتار به کمترین میزان خود برسد. در اولین روز اعمال خاموشی ممکن است 18% کاهش در مصرف دان دیده شود که بعد 3 روز مصرف دان با سن جوجه منطبق میشود.
3- وزن کشی را در روزهای 7و14و21 انجام دهید. اگر وزن کشی همه روزه انجام شود نتیجه بهتری حاصل میگردد.
مدیریت دما
دمای بستر میتواند بر روی میزان تلفات در هفته اول موثر باشد. همچنین کاهش دمای بستر باعث تاثیر منفی بر ضریب تبدیل و وزن گیری روزانه میشود.
دمای بستر در سالن های بسته باید 32 درجه و در زیر مادر مصنوعی 40 درجه باشد. در5 روز اول زندگی دمای بدن پرنده از 4/39 به 1/41 درجه سانتیگراد میرسد.
  Thermoneutral Zone (TNZ )  دمایی که جوجه در آن احساس راحتی میکند
(وزن پرنده به کیلو گرم * 625/4)-896/31 = TNZ
اثرات تغییر دمای مطلوب (TNZ ):
1- تولید حرارت افزایش میابد.
2- مصرف اکسیژن افزایش میابد.
3-میزان انرژی نگهداری جوجه افزایش میابد.
بنابراین تغییر دما سبب انحراف انرژی از تولید میشود.
اثرات سرما بر عملکرد جوجه
1-  کم شدن میزان افزایش وزن روزانه به دلیل کاهش میزان مصرف دان و اثرات منفی بر روی اندازه سینه
2-  افزایش ضریب تبدیل غذایی در اثر:
2-1- افزایش انرژی متابولیکی برای گرم شدن بدن.
2-2- افزایش نیاز به پروتئین در شرایط سرما
3- افزایش تلفات به علت افزایش واکنش های پس از واکسن، آسیت، دهیدراتاسیون و گرسنگی
4- افزایش حذف در کشتارگاه به دلیل آسیت و ضرب دیدگی در اثر تجمع بیش از حد پرندگان.
علی همایون مقدم-  سایت ایران اگری بیز