جزئیات حمایت از کشاورزان پس از هدفمندی یارانه‌ها با ادامه سیاست خرید تضمینی

هدفمندی یارانه‌ها و قانون افزایش بهره‌وری کشاورزی، ساماندهی و ضابطه‌مند کردن واردات از سوی وزارت جهاد کشاورزی از موضوعات مهمی است که این روزها از آن به عنوان نقطه عطفی در تحولات بخش کشاورزی یاد می‌شود.

---

جزئیات حمایت از کشاورزان پس از هدفمندی یارانه‌ها با ادامه سیاست خرید تضمینی
خبرگزاری فارس: معاون اقتصادی و برنامه‌ریزی وزارت جهاد کشاورزی در تشریح جزئیات حمایت دولت از کشاورزان پس از هدفمندی یارانه‌ها از ادامه سیاست خرید تضمینی خبر داد.
هدفمندی یارانه‌ها و قانون افزایش بهره‌وری کشاورزی، ساماندهی و ضابطه‌مند کردن واردات از سوی وزارت جهاد کشاورزی از موضوعات مهمی است که این روزها از آن به عنوان نقطه عطفی در تحولات بخش کشاورزی یاد می‌شود، اکثر کارشناسان اجرایی این دو قانون را انقلابی بزرگ در بخش کشاورزی می‌دانند و بر این باورند که دستاوردهای بسیار خوبی خواهد داشت، اما البته نگرانی‌هایی هم وجود دارد.
محمدعلی نیکبخت معاون اقتصادی و برنامه‌ریزی به عنوان فرد مطلع و مسئول مباحث هدفمندی یارانه‌ها و قانون افزایش بهره‌وری کشاورزی در وزارت جهاد کشاورزی است که تلاش خبرنگار ما به گفتگوی تفصیلی با ایشان منجر شد.
وی بعد از انتصاب به این سمت در 31 خرداد سال جاری در طبقه 16 ساختمان بیست طبقه وزارت جهاد کشاورزی مستقر شد ،اتاق 1604، اتاقی نسبتاً بزرگ که میزی شبیه میز جلسه در قسمت انتهایی اتاق قرار دارد و آقای نیکبخت هم معمولا پشت این میز است، در مدت گفت‌و‌گو در دفتر کارش، تلاش برای قرار گرفتن وی پشت میز معاونت_ برای گرفتن عکس _که در نقطه مقابل این میز قرار دارد بی‌نتیجه ‌ماند و بعد از پیگیری از کارکنان معلوم شد آقای نیکبخت از موقعی که پا به این وزارتخانه گذاشته هنوز پشت این میز قرار نگرفته است.
نیکبخت اهل سیستان و بلوچستان است و هنوز داغی هوای جنوب در چهره اش هویداست و البته در رفتار بیشتر، به نظر اهل کار و عمل است، ساده و بی‌ریا.
بعد از شروع، گفت‌‌و‌گوی ما با نیکبخت آرام آرام گرمتر شد به طوری که بعد از دو ساعت سوالات بی‌پاسخ زیاد بود و وقت یاری نمی‌داد و ناگزیر پاسخ به آنها به زمان بعد موکول شد در این جلسه از هدفمندی یارانه‌ها گرفته تا قانون افزایش بهره‌وری و خودکفایی بحث شد، در این بخش گفت‌و‌گوی مربوط به \"هدفمندی یارانه‌ها را می‌خوانیم:
فارس: بسته حمایتی هدفمندی یارانه‌ها در بخش کشاورزی نهایی شده است، قیمت حامل‌های انرژی مانند گاز، آب، گازوئیل و نفت در این بخش به چه شکلی خواهد شد.
نیکبخت: این بسته نهایی نشده، اما مراحل نهایی خودش را می‌گذراند، جلسات کارشناسی تمام شده و بسته در کارگروه اصلی تحول اقتصادی در همین هفته بر اساس صحبت آقای فرزین سخنگوی کارگروه تحول اقتصادی این هفته نهایی می‌شود و بعد از آن جزئیات ارایه می‌شود.
برای اینکه کشاورزان آمادگی داشته باشند، وزارت جهادکشاورزی در سطوح مختلف کارگاه آموزشی درباره کلیات و جزئیات هدفمندی یارانه‌ها از سخنگوی کارگروه تحول اقتصادی برای روشنگری بیشتر دعوت می‌کند همچنین همکاران ما هم تقریبا به 20 استان سفر کرده و با تولید‌کننده‌ها، تشکل‌ها و آنهایی که به نوعی مرتبط با اجرای هدفمندی یارانه‌ها هستند طی نشست‌هایی به سئوالات‌شان پاسخ می‌دهند.
برق مصرفی در بخش کشاورزی کمتر از بخشهای دیگر خواهد بود، قیمت برق قبل از هدفمندی یارانه‌ها در بخش کشاورزی 21 ریال بود نگاه به بخش کشاورزی مثبت است و رئیس کارگروه تحول اقتصادی و وزیر هم به این بحث حساسیت خاصی دارند.
قیمت آب بعد از هدفمندی یارانه‌ها تغییری نمی‌کند و کشاورزان بهایی برای آب پرداخت نخواهند کرد.
متولی صنایع تبدیلی و تکمیلی براساس قانون بخش کشاورزی است و قرار است حمایتهایی که از این صنایع می‌شود در بسته حمایتی صنایع و معادن دیده شود.
فارس: هزینه برق در صنایع تبدیلی و تکمیلی چگونه است؟
نیکبخت: حمایت‌هایی که مربوط به صنایع و معادن در بخش صنایع تبدیلی و تکمیلی انجام می‌شود در قالب بسته حمایتی صنایع و معادن انجام می‌شود و جزئیات بقیه موارد بعد از تصویب نهایی اعلام می‌شود.
اما در این میان مردم در کنترل هزینه‌ها نقش موثر دارند و عکس‌العمل‌های مناسب آنها در مقابل سیگنالهای اقتصادی همواره موید این موضوع بوده است آنها با نگاه اقتصادی فعالیت‌ها را رصد می‌کنند.
فارس: قرار است 30 درصد از درآمد هدفمندی یارانه‌ها به بخش تولید داده شود سهم کشاورزی از این میزان چقدر خواهد بود؟
نیکبخت: اگر 20 هزار میلیارد تومان کل درآمد حاصل از اصلاح قیمت‌ حامل‌های انرژی را در نظر بگیریم، سهم تولید 6 هزار میلیارد تومان برای یک سال خواهد بود در حالی که هنوز اجرایی نشده است و اگر در 4 ماه باقی مانده اجرایی شود کمتر از 6 هزار میلیارد تومان سهم 30 درصد تولید برای سال‌های جاری خواهد بود اما اطلاعات دقیق را باید از آقای فرزین، دبیر کارگروه تحول اقتصادی بپرسید.
بعد از تصویب نهایی سهم بخش کشاورزی از 30 درصد سهم تولید از درآمد یارانه‌ها نیز مشخص خواهد شد و ما هم باید دفاع خوبی داشته باشیم تا سهم مناسبی بگیریم.
فارس: برنامه‌ریزی‌های جنابعالی برای نحوه هزینه سهم بخش کشاورزی از 30 درصد تولید درآمد هدفمندی یارانه‌ها چگونه خواهد بود آیا به صورت وام، نقدی یا هزینه در زیر ساخت‌ها خواهد بود.
نیکبخت: در بسته حمایتی تسهیلات و وام‌هایی در نظر گرفته شده و هر ساله به عنوان وامهایی با کارمزد مناسب پرداخت خواهد شد.
فارس: آیا تولید به اندازه‌ای است که ذخیره‌سازی استراتژیک کشور با مشکل مواجه نشود؟
نیکبخت: تولیدات کشاورزی در حال حاضر بیش از 100 میلیون تن در سال است و مهم‌ترین آن گندم است که امسال نزدیک به 14.5 میلیون تن تولید شد در حالی که وزارت بازرگانی نیاز کشور را 11.2 میلیون تن برآورد می‌کند بنابراین مازاد هم وجود دارد و در مورد سایر محصولات به ویژه محصولات باغی هم مشکلی وجود ندارد.
فارس: میزان ظرفیت سیلوها چقدر است؟
نیکبخت: این جزو وظایف وزارت بازرگانی است، آخرین اطلاعی که دارم 8-7.5 میلیون تن است اما امروز که با جنابعالی صحبت می‌کنم نمی‌دانم چقدر تغییر یافته است و باید از مسئولان این بخش بپرسید.
فارس: پس ما در مورد ذخایر استراتژیک مشکلی نداریم؟
نیکبخت: در این خصوص که ذخیره انبارهای استراتژیک چگونه است نمی‌دانم و وزارت بازرگانی مسئول ذخیره کالاهای استراتژیک است.
فارس: آیا سیاست خرید تضمینی بعد از هدفمندی‌ یارانه‌ها ادامه پیدا می‌کند؟
نیکبخت: یکی از سیاست‌هایی که دولت‌ها ادامه می‌دهند سیاست خرید تضمینی است و در برنامه دولت باید باشد که اگر اتفاق خاصی در بازار رخ دهد درآمد کشاورزان تضمین شود، کشاورزان، و تشکل‌‌های تولیدی باید ساماندهی شوند و محصول خودشان را مستقیم به بازار تحویل دهند. بسته‌بندی مناسبی داشته، بازار خارج را رصد کرده و محصولات را خودشان صادر کنند و تا رسیدن به این مرحله سیاست خرید تضمینی ادامه خواهد داشت.
فارس: آیا سیاست خرید تضمینی به همین روش ادامه خواهد یافت یا روش‌های دیگری را ادامه می‌دهید.
نیکبخت: به همین روش ادامه می‌یابد.
فارس: اتحادیه مرغداریها درخواست یارانه 50 میلیارد تومانی برای بازسازی مراکز مرغداری داشته‌اند، چه برنامه‌ای برای حمایت از آنها دارید، باتوجه به اینکه عدم بازسازی این تاسیسات و مراکز می تواند قیمت تمام شده محصولات استراتژیک مانند مرغ و تخم‌مرغ را افزایش دهد.
نیکبخت: 17 هزار و 500 واحد مرغداری در کشور وجود دارد، حدود یک میلیون و 700 هزار تن تولید گوشت مرغ در کشور است و حدود 789 هزار تن تخم‌مرغ تولید می‌شود و کشور در این زمینه خودکفا است اما برای بازسازی این مرغداریها اعتبارات خوبی دیده شده که رقمش بیشتر از این مبلغ است که از منابع دولتی و بانکی تأمین خواهد شد و مشکلی نخواهند داشت و جلسه‌ای هم قرار است با وزارت صنایع داشته باشیم تا آنها هم پشتیبانی کنند.
فارس: رقمی که جنابعالی تصور می‌کنید درست باشد چقدر است؟
نیکبخت: بعد از تصویب طرح اعلام می‌شود، اینکه میزان حمایت دولت از مرغداری چقدر خواهد بود، چند درصد یارانه تعلق می‌گیرد و با چه کار مزدی داده می‌شود.
فارس: سهم بخش کشاورزی از 30 درصد سهم تولید از درآمد حاصل از هدفمندی یارانه‌ها بیشتر می‌شود یا صنعت؟ نیکبخت: نمی‌دانم، چون ارتباط و فرمول واحدی برای تخصیص میزان سهم بخش کشاورزی و صنعت وجود ندارد.
فارس: با توجه به اینکه اخیرا برخی نهاده‌های کشاورزی مانند کود، و یا جو گران شده است چه برنامه‌ریزی دارید که بعد از هدفمندی یارانه‌ها این نهاده‌ها گرانتر نشوند؟
نیکبخت: قیمت کود در مقایسه با قیمت‌های قبل دو برابر شده است، علتش این است که میزان یارانه‌ای که امسال تعلق گرفت نسبت به سنوات گذشته کمتر بوده و موجب افزایش قیمت کود شد. اما نظر ما این است که یارانه در بخش نهاده‌ها نه تنها نباید حذف شود بلکه بیشتر هم شود.
فارس: صریح بفرمائید آیا هدفمندی یارانه‌ها برای بخش کشاورزی مفید است یا نه؟ با توجه به اینکه اکثر کشاورزان کشور خرده پا هستند.
نیکبخت: اگرچه در کوتاه‌مدت شوک قیمتی حاصل از هدفمندی یارانه‌ها به وجود خواهد آمد اما نباید تصور کرد که این افزایش قیمت به ضرر بخش کشاورزی است زیرا محصولات این بخش هم با قیمت بالاتری به فروش می‌رود بخش کشاورزی صرفا مصرف کننده نیست و در میان‌مدت و طولانی مدت به نفع بخش کشاورزی خواهد بود.
فارس: با توجه به اینکه تولید در کشاورزی پایدار نیست آیا افزایش قیمت ریسک خطرپذیری این بخش را بیشتر نمی‌کند؟
نیکبخت: ریسک همواره با بخش کشاورزی بوده است چون با موجود زنده سروکار دارد آفت و بیماری تولید را تحت تاثیر قرار می‌دهد و بنابراین کشاورزی همیشه در ریسک است.
فارس: جنابعالی از یک سو می‌فرمائید حمایت‌ها از بخش کشاورزی باید صورت گیرد از سوی دیگر به هدفمندی یارانه‌ها اعتقاد دارید.
نیکبخت: با هدفمندی یارانه‌ها حمایت‌ها جهت‌دهی می‌شود، صرفه‌جویی بیشتر شده و در زیر ساخت‌ها سرمایه‌گذاری می‌شود هدفمندی یارانه‌ها نوعی حمایت هدفدار است.
فارس: آیا واقعا فکر می‌کنید هدفمندی یارانه‌ها به نفع بخش کشاورزی است.
نیکبخت: تصمیمی که در سطح ملی گرفته می‌شود بخش‌ها باید خودشان را تطبیق دهند و ما هم باید به سمتی برویم که کشاورزی کمترین آسیب را ببیند.
فارس: واقعا نظر کارشناسی خودتان را بفرمایید، با توجه به اینکه کشاورزی ما خرده پا است واقعا هدفمندی یارانه‌ها می‌تواند برای این بخش مفید باشد با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری در زیر ساخت‌ها چند سال طول می‌کشد تا نتیجه بدهد، تولید کشاورزی پایدار نیست و کشاورزان قدرت تطبیق با شرایط را ندارند.
نیکبخت: به هر حال وظیفه همه ما این است که دست به دست هم بدهیم و شرایط را به گونه‌ای تعیین کنیم که کشاورزان بتوانند خودشان را تطبیق دهند

منبع : خبرگزاری فارس
89/08/10