پایان سال خوش کشاورزی با قانون انتزاع‏


دسته بندی: اخبار کشاورزی
پایان سال خوش کشاورزی با قانون انتزاع‏

بخش کشاورزی پایان خوشی با ابلاغ قانون انتزاع در اواخر سال 92 داشت تصمیم‌‌های مناسبی هم برای این بخش ‏در سال گذشته گرفته شد که اگر مدیریت صحیحی اعمال شود چشم انداز روشنی سال آینده برای این بخش رقم ‏می‌خورد.‏
بخش کشاورزی پایان خوشی با ابلاغ قانون انتزاع در اواخر سال 92 داشت تصمیم‌‌های مناسبی هم برای این بخش ‏در سال گذشته گرفته شد که اگر مدیریت صحیحی اعمال شود چشم انداز روشنی سال آینده برای این بخش رقم ‏می‌خورد.‏
‏ به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، مهمترین تحولات بخش کشاورزی در سال گذشته مربوط به ‏تصویب قانون انتزاع(تمرکز وظایف کشاورزی در وزارت جهاد) است که نقطه عطف در ارتقای این بخش و به ‏نوعی پایان‌بخش تمام اختلافات دو وزارتخانه جهاد و صنعت و نیز روزنه امیدی برای افزایش درآمد کشاورزان، ‏حذف دلالی و هماهنگی زنجیره تولید می‌توان تعبیر کرد.‏
این قانون چند روز پیش از سوی دولت برای اجرا به وزارت جهاد ابلاغ شد،این قانون دو سال در مجلس کش و ‏قوس داشت و به رغم تایید آن در شورای نگهبان در اسفند 91 تاکنون اجرایی نشده بود.‏
براساس این قانون، تمام وظایف صادرات و واردات محصولات کشاورزی که پیش از این در وزارت صنعت ‏مدیریت می‌شد به وزارت جهاد واگذار شد. همچنین صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی را نیز وزارت جهاد ‏مدیریت خواهد کرد، شرکت پشتیبانی امور دام که مسئول حمایت و پشتیبانی از تولید کنندگان دام را به عهده دارد ‏با تصویب این قانون دوباره به وزارت جهاد کشاورزی برگشت داده شد.‏
همچنین براساس این قانون مدیرعامل و اعضای هیات مدیره بانک کشاورزی به پیشنهاد وزیر جهاد انتخاب ‏می‌شوند.‏
از سال‌های گذشته همواره اختلاف بین دو وزارت جهاد و صنعت در واردات محصولات کشاورزی، میزان ‏واردات، و نیاز مردم به واردات اختلاف آماری وجود داشت، و این دو وزارتخانه همیشه توپ را به زمین ‏یکدیگر می‌فرستادند، مثلا اختلافات فاحش در واردات برنج و گوشت از آن جمله است که همیشه ضرر آن را ‏تولید کنندگان دیده اند.‏
وزارت جهاد کشاورزی متولی بخش تولید بود و به نفع کشاورز عمل می‌کرد، وزارت صنعت هم تنها به فکر ‏تنظیم بازار بدون در نظر گرفتن تولید داخل و با اتکا به واردات بود در حالیکه این دو مولفه بر همدیگر و نیز ‏میزان تولید تاثیر گذار است و باید نقطه ثقلی برای آن تعریف کرد که نه تولید کننده و نه مصرف کننده متضرر ‏نشوند.‏
از سوی دیگر کارشناسان معتقدند تولیدات محصولات کشاورزی باید به شکل زنجیره‌‌ دیده شود، اما به دلیل ‏پراکندگی بخش کشاورزی زنجیره تولید کاملاً گسسته بود، حلقه‌های مختلف این زنجیر توسط بخش‌های مختلفی ‏مدیریت می‌شد و عواقب سوء آن به ضرر تولید کننده تمام می‌شد،نتیجه آن رواج دلالی و واسطه‌گری است که حجم ‏زیادی از پولی که مصرف کننده می‌پردازد به جیب واسطه و نه تولید کننده می‌رود. ‏
یکی دیگر از این زنجیره گسسته صنایع تبدیلی بود که در وزارت صنعت مدیریت می‌شد، طی سالهای گذشته ‏پراکنش نامناسب و ناکافی بودن تعداد صنایع تبدیلی همواره مشکلات تولید کنندگان را مضاعف کرد، صنایع ‏تبدیلی به عنوان سوپاپ اطمینان برای محصولات کشاورزی و تنظیم عرضه و تقاضا محسوب می‌شود که در ‏سال‌های گذشته به عنوان نقیصه بزرگ در بخش کشاورزی نمایان بود.‏
کارشناسان معتقدند با اجرای قانون انتزاع (تمرکز وظایف کشاورزی در وزارت جهاد)دورنمای روشنی در انتظار ‏بخش کشاورزی است.‏
اختصاص 300 میلیارد تومان برای حمایت از صنعت شیر
دولت 300 میلیارد تومان برای حمایت از صنعت شیر اختصاص داد تا قیمت شیر خام و محصولات لبنی تا پایان ‏سال ثابت بماند و سرانه مصرف این غذای با ارزش بیش از این کاهش نیابد.‏
قیمت شیر خام و فراورده‌های لبنی طی دو سال گذشته بیش از 200 درصد افزایش یافت، با آمدن دولت یازدهم نیز ‏افزایش قیمت تمام شده و به تبع آن قیمت مصرف کننده همچنان ادامه داشت، دامداران و کارخانه‌های لبنی نیز که ‏فرصت مناسبی را با تغییر دولت دیده بودند بارها از ستاد تنظیم بازار درخواست افزایش قیمت کردند.‏
در دیگر سو این افزایش قیمت‌ها سرانه مصرف محصولات لبنی که علاوه بر خاصیت غذایی دارو نیز محسوب ‏می‌شود را بعد از اجرای هدفمندی یارانه‌ها 22 درصد کاهش داده بود، ادامه روند افزایش قیمت این نگرانی را ‏ایجاد می‌کرد که سرانه مصرف بیشتر کاهش یابد.‏
سرانه کنونی مصرف شیر در کشور نصف میانگین جهانی است و هدف‌گذاری شده تا در برنامه پنجم توسعه به ‏‏160 کیلوگرم برسد اما در حالی که زمان کمی به پایان این برنامه مانده است اما این سرانه به جای افزایش کاهش ‏یافته و کمتر از 80 کیلوگرم است.‏
مجموعه این مباحث همچنین تلاشی که دولت جدید برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها و قولی که برای رساندن ‏نرخ تورم به کمتر از 35 درصد تا پایان سال داده بود، دولتمردان را بر آن داشت تا با حمایت 300 میلیارد تومانی ‏از صنعت شیر مانع از افزایش قیمت فراورده‌های لبنی شوند و مصوب شد این اعتبار به شرط تثبیت قیمت شیرخام ‏به دامداران داده ‌شود، و بنا شد به ازای دریافت یک کیلو گرم شیر خام 190 تومان علاوه بر نرخ مصوب به ‏دامدار داده شود و با این حمایت قیمت مصرف کننده نیز گران نشد.‏
در گام نخست 150 میلیارد تومان به استانها برای پرداخت به دامداران ابلاغ شده است،مهمترین مزیت این تصمیم ‏این شد که تورم انتظاری را برای افزایش قیمت لبنیات به صفر رساند و در مقایسه با دو سال گذشته بعد از اجرای ‏هدفمندی یارانه‌ها شاید نخستین دوره 6 ماهه است که قیمت لبنیات افزایش نیافت.‏
طی دو سال گذشته قیمت لبنیات 200 درصد افزایش یافت.‏
برنامه خودکفایی گندم و اختصاص 11 هزار میلیارد تومان برای خرید تضمینی گندم‏
مهمترین تحول دیگر در بخش کشاورزی در خصوص محصول استراتژیک گندم تعیین مجری طرح گندم، تعیین ‏برنامه خودکفایی 5 ساله و افزایش قیمت خرید و اختصاص 11 هزار میلیارد تومان برای این محصول اساسی ‏بود.‏
‏ دولت برای خرید تضمینی این محصول استراتژیک و ضروری 11 هزار میلیارد تومان مصوب کرد تا در روند ‏خرید مشکلی پیش نیاید. مهمترین اتفاق اعلام به موقع نرخ خرید تضمینی گندم و 23 قلم کالای کشاورزی دیگر ‏بود که در شهریور امسال پیش از کشت گندم و سایر محصولات اعلام شد.‏‎ ‎نرخ گندم از 800 تومان سال گذشته به 1050 تومان افزایش یافت و از آنجایی که قبل از کشت پاییزه اعلام شد ‏مشوق خوبی برای کشت گندم از سوی کشاورزان شد.‏
‏ سالهای گذشته پایین بودن نرخ خرید تضمینی و اعلام بی‌موقع که معمولاً بعد از کشت گندم و محصولات بود ‏کشاورزان را در تصمیم نوع کشت با مشکل مواجه می‌کرد سال گذشته نرخ خرید تضمینی گندم در طول فصل سه ‏بار تغییر کرد و آخرین بار هم قیمت کیلویی 800 تومان آنچنان نبود تا برای کشاورزان راضی‌کننده باشد.‏
از سویی عاملیت خرید تضمینی که طی دو سال گذشته توسط بانک سپه_ غیرمرتبط با بخش کشاورزی _ انجام ‏می‌شد امسال به بانک کشاورزی منتقل می‌شود و از آنجایی که این بانک سنخیت خوبی با کارکرد کشاورزان دارد ‏می‌تواند مسائل آنها را به راحتی رتق و فتق کند.‏
تأمین به موقع نهاده‌ها و خرید 500 میلیون دلار کود شیمیایی
امسال نهاده‌های کشاورزی با 500 میلیون دلار اعتبار قبل از آغاز سال جدید تامین شد.‏
تأمین نهاده‌ها و کود شیمیایی در کشاورزی بسیار ضروری است. کارشناسان می‌گویند تأثیرگذاری کود در تولید ‏یک به ده است یعنی به ازای توزیع یک کیلوگرم کود شیمیایی افزایش 10 کیلوگرمی محصول را شاهد خواهیم ‏بود، سالانه 5 میلیون تن نیاز کشور به کود شیمیایی است که از سالهای گذشته تنها 2.9 میلیون تن توزیع می‌شد و ‏بسیاری کارشناسان کمبود محصولات کشاورزی به ویژه گندم را به نبودن این گونه نهاده‌ها مرتبط می‌دانستند.‏
سال گذشته خرید تضمینی گندم 5 میلیون تن شد و تا پایان سال برنامه‌ریزی شد که 7.2 میلیون تن واردات گندم ‏انجام شود.‏
ثبات نسبی بازار نهاده و ترخیص 50 کشتی حامل خوراک دام و طیور
بعد از یک دوره پرنوسان یکساله قیمت خوراک دام و طیور و تامین آن، بالاخره به ثبات رسید و تولید کنندگان ‏نفس راحتی کشیدند.‏
نوسان قیمت، خوراک دام و طیور در یک سال گذشته بیش از اندازه بود و افزایش قیمت به 100 در صد رسید این ‏مشکلات به دنبال نوسان قیمت ارز و موانع واردات به خاطر تحریم بود بیش از 50 کشتی در آبهای جنوب کشور ‏بیش از 5 ماه سرگردان بودند و همان زمان 23 هزار مرغداری کشور نیاز به این خوراک داشتند.‏
بر اساس نظر کارشناسان میزان ذخایر به کمتر از 10 روز رسیده بود دلالان در داخل جولان می‌دادند و خوراک ‏ذخیره شده خود را روزانه افزایش می‌دادند قیمت تمام شده تولید به شدت بالا رفته بود و تولیدکنندگان همواره ‏می‌گفتند تولید برایشان صرفه اقتصادی ندارد، قیمت سویا به 2200 تومان رسیده بود که طی 1.5 سال اخیر که ‏‏950 تومان بود بیش از صد در صد افزایش نشان می‌داد. دموراژ (هزینه معطلی) سنگینی روزانه به کشتی‌های ‏سرگردان پرداخت می‌شد که میزان آنها بیش از ارزش نهاده‌ها بود.‏
شعار تعامل مناسب با کشورها و تخصیص اعتبار باعث شد که این کشتی‌ها که حاوی 600 هزار تن نهاده بود ‏ترخیص شود، نهاده تولیدکنندگان تأمین شد و قیمت یک کیلوگرم سویا از 2200 تومان به 1650 تومان رسید ثبات ‏نسبی بر بازار نهاده حاکم شد.‏
همچنین تشویق دولت به واردات توسط تشکل‌ها و اتحادیه‌ها باعث شد بازار نهاده که دست مافیا بود تا حدودی ‏متعادل شود. 70 درصد واردات نهاده خوراک دام و طیور دست یک نفر به نام م. م است و طی 40 سال گذشته ‏کسی نتوانسته این انحصارطلبی را از این شخص بگیرد اخیراً پرونده 6500 میلیون یورویی نیز به نام او ثبت شده ‏است پرونده در حال رسیدگی است اما این سؤال است که آیا دولت با کمک بخش خصوصی و تشکل‌ها خواهد ‏توانست طلسم و انحصار 40 ساله خوراک دام و طیور را بشکند.‏
به هرحال بخش کشاورزی و دام و طیور پایان خوشی را در سال جاری گذراند اتفاقات میمون و مبارکی در اواخر ‏سال رقم خورد، به نظر می‌رسد فضای حاکم بر این بخش نیز متعادل‌تر شده است. مدیریت مناسب و استفاده از ‏ظرفیت‌ها می‌تواند ضریب امنیت غذایی را در سالهای آینده ارتقا بخشد کشوری که ظرفیت بخش کشاورزی آن ‏برای تغذیه بیش از 300 میلیون نفر است.‏

خبرگزاری فارس – 92/12/19‏