خوراکهای مکمل برای گوسفند

هدف از تغذیه خوراکهای مکمل اطمینان از آن است که حیوان بتواند تا حد امکان خوراک خشک دریافت کند در حالی که این خوراک مکمل را با کیفیت برتر جهت نگهداری و رشد دریافت می دارد .

---

خوراکهای مکمل برای گوسفند
مترجم : فرزاد منوچهری
در غرب استرالیا بیشتر پروش دهندگان گوسفند مکمل های غذایی را زمانی مورد استفاده قرار میدهند که خوراکها ی مزرعه بیشتر شامل کاه غلات با کیفیت پایین و علوفه ی خشک باشد , در حالیکه این خوراکها نمیتوانند نیازهای غذایی بره ها یا میشهای مرحله آخر آبستنی یا در شیر دهی را تامین کنند .
هدف از تغذیه خوراکهای مکمل اطمینان از آن است که حیوان بتواند تا حد امکان خوراک خشک دریافت کند در حالی که این خوراک مکمل را با کیفیت برتر جهت نگهداری و رشد دریافت می دارد . خوراکهای مکمل میتوانند دیگر مواد مغذی که موجب افزایش بهره وری استفاده از خوراک میشوند را نیز تامین کند .
تمام این اقدام ها باید با توجه به خوراکهای موجود در منطقه و قیمت آنها باشد.
انتخاب خوراکهای مکمل :
مکمل های مهمی که در دسترس پرورش دهندگان می باشد شامل آجرهای لیسیدنی ٬ دانه غلات (یولاف جو و گندم )لوپن ٬ علوفه ٬ غلات ٬ علوفه مرتع و کاه غلاتی که ممکن است برای بهبود کیفیت فر آوری شده باشد . در این مقاله مزایا و معایب نسبی هر کدام از این اقلام بررسی میشود .
بلوکهای لیسیدنی :
بیشتر بلوکهای لیسیدنی برای تامین اوره و مینرالها برای حیواناتی که خوراکهای کم پروتئین مراتع را مصرف میکنند ساخته شده است تا آمونیاک شکمبه ای لازم برای فعالیت جمعیت میکروبی فراهم شود .
در غرب استرالیا دامهایی که کاه غلات را با مکمل بلوکها ی لیسیدنی مورد استفاده قرار میدهند افزایش وزن بیشتری دارند .
آزمایشهای ایستگاههای تحقیقاتی نشان داده است که در سالهای متعادل با مقداری باران تابستانه گوسفندانی که از بلوکهای لیسیدنی همراه با کاه استفاده میکرده اند سرعت کاهش وزن کمتری در مقایسه با گوسفندانی که که از این مکمل استفاده نمیکرده اند ٬ داشته اند . این در حالی است که گوسفندان تغذیه شده با لوپن اضافه وزن داشته اند .
استفاده از بلوکهای لیسیدنی راحت است ٬ براحتی حمل میشود و تنها باید هر 2تا 3 هفته یک بار مورد استفاده قرار داد . ولی قیمت نسبتا بالای مواد مغذی در این بلوکها باعث میشود که این مکملهای خوراکی گران تمام شوند .
‌‌‌‌‌دانه های غلات :
دانه ی غلات بیشترین و گسترده ترین شکل خوراکهای مکمل دام در دسترس هستند که معمولاً از بلوکها و شبدر ارزانترند .همچنین براحتی میتوان آنها را حمل و نقل و انبار کرد . اما دانه ٔغلات حاوی مقادیر بالای بالای نشاسته می باشند . در ابتدای تغذیه با آنها با احتیاط و دست کم هفته ای دو بار تغذیه شوند تا از مسمومیت ناشی از آنها جلوگیری شود .
محققان به وضوح نشان داده اند که تغذیه نشاسته (بصورت دانه های غلات )همراه با جیره های بر پایهٔ کاه موجب کاهش میزان گوارش سلولز (فیبر ) تا 50%میشود . دامهایی که فقط با کاه تغذیه شدند٬ در 6 هفتهٔابتدایی آزمایش تغییر وزنی مشابهی با دامهایی داشتند که همراه با کاه تا 40% کل جیره نشاستهٔ گندم دریافت میکردند .
برای آنکه مقادیر اقتصادی دانهٔ غلات توسط گوسفند استفاده شود باید با افزودن مواد اضافی مقدار مصرف آن را محدود کرد . نشان داده شده که مخلوط سنگ آهن با جو (در حالی که 30 % جیره را تشکیل دهد)موجب محدود کردن مصرف جو تا 200 گرم در راس در هر روز میشود . خوراندن چنین مخلوطی به میشهای آبستن در طول تابستان و پاییز موجب ثابت ماندن وضعیت آنها شده است .
البته به نظر میرسد که چند اشکال فنی در مخلوط کردن سنگ آهک با جو وجود دارد . ماده ی خشک سنگ آهک باید نسبتا پایین و ثابت باشد تا مخلوط به راحتی تشکیل شود .
همچنین سنگ آهگ ممکن است درون تانکهای ذخیره یا هاپر سولفید شود که خود مستلزم صرف نیرو و کارگر برای شکستن آن است .
حالت سفت شدن همچنین ممکن است در لبه دهانه خوراک ریزها به وجود آید که باید دست کم دوباره در هفته تمیز شوند . این مشکلات باید در کنار مسائل مربوط به تجهیزات مخلوط کردن و تغذیه کردن مخلوط مورد توجه باشد .
لوپن :
دانه لوپن معمولا در مقادیر مساوی به ازای هر تن گرانتر از دانه غلات است ولی با افزایش دانسته های ما از ارزش این مکمل غذایی به نظر می آید که شاید حتی با قیمت بیشتر خرید این خوراک از لحاظ اقتصلدی به صرفه باشد . این دانه مقدار اندکی نشاسته دارد لذا موجب اسیدوز نمی شود . به همین دلیل نیازی نیست که فقط دوبار در هفته تغذیه شود .
به نظر میرسد که دست کم 6 هفته تغذیه با خوراک های حاوی نشاسته ی بالا مثل گندم و جو نیاز است که این خوراکها بابازدهی مناسب توسط حیواناتی که علوفه کم اهمیت می خورند مورد استفاده قرار می گیرد . کیفیت یولاف بسته به محل کشت متغیر است ومیتواند عملکرد حیوان را بشدت تحت تاثیر قرار دهد
تاثیر این خوراکها مکمل بر میزان رشد پشم حیوان نیز باید مورد توجه قرار گیرد .
ژ پروتئین را همچون انرژی تامین میکند .
کاه غنی شده :
کاه عمل آوری شده یک جایگزین برای استفاده از دانه های مکمل یا بلوکهای لیسیدنی ٬ عمل آوری کاه کم کیفیت غلات است که موجب افزایش گوارش پذیری آن میشود .
در این خصوص باید هزینه های برداشت کاه ٬ بسته بندی و در کنار هزینه های ناشی از عمل آوری مورد توجه قرار گیرد . تغذیه با کاه عمل آوری شده همچنین متضمن استفاده از مقادیر زیاد خوراکها برای تولید جیره کامل می باشد . مهمترین مزیت این راهکار استفاده از مواد خام (کاه غلات )ارزان قیمت است و گوسفندان ‌‌‌‌در مراتع محدود شده افزایش مقدار خوراک مرتعی در ابتدای پاییز در پی خواهد داشت .
آ – آلکالاژ :
این کارباافزودن هیدروکسید سدیم به کاه برای افزایش هضم پذیری آن انجام میشود . در این پروسه کاه بر روی هم انباشته میشود یا در یک حفره سیلو می گردد . سپس مخلوطهای معدنی بدان افزوده میشود این پروسه باعث افزایش هضم پذیری کاه میشود که هنگامی که به گاوها داده شود٬ افزایش وزن بهتری در مقایسه با کاه ساده دارد . اگر چه هنگامی که کاه آلکالاژ به گوسفند داده میشود مقدار رشد متغیر تر است .
ب – اوره :
روش دوم استفاده از اوره که در بیشتر نقاط جهان انجام میشود . اگر چه بر خلاف افزایش هضم پذیری بعد از عمل آوری ٬ عملکرد گوسفندانی که کاه عمل آوری شده دریافت کردند به طور معنی داری از آنهایی که کاه ساده همراه با 250 گرم دانه لوپن دریافت کردند٬ کمتر بود .
نتیجه :
به نظر میرسد دانه لوپن مناسبترین خوراک مکمل باشد ولی استفاده از آن محمدود است . وارد کردن خوراک باعث افزایش ریسک ناشی از تخم علف های هرز میشود . پرورش دهندگانی که خود یولاف و جو می کارند ترجیح میدهند که هزینه های ناشی از حمل و نقل خرید لوپن را نداشته باشند .
نوع و مقدار خوراکهای مکمل بر اساس خوراکهای در دسترس وضعیت حیوان و اهداف پرورش متغییر است . نتایج مربوط به مقدار رشد پشم و تغیر وزن با توجه به نوع و مقدار خوراکهای مکمل و در سیستم های چرای مشابه٬ راهکارهایی برای پرورش دهندگان در جهت اتخاذ سیاستهای مدیریتی بوجود می آورد .