هواشناسی در کشاورزی

 هدف این علم کشف و تعریف اثرها و لذا کاربرد دانش جو در استفاده از کشاورزی عملی است. میدان عمل این علم ازلایه خاکی که درعمیق ترین ریشه های گیاهی قراردارد تا لایه هوائی که در نزدیکی سطح زمین است .

---

هواشناسی در کشاورزی
اهداف هواشناسی کشاورزی :
 هدف این علم کشف و تعریف اثرها و لذا کاربرد دانش جو در استفاده از کشاورزی عملی است.
میدان عمل این علم ازلایه خاکی که درعمیق ترین ریشه های گیاهی قراردارد تا لایه هوائی که در نزدیکی سطح زمین است و در آن محصولات زراعی ودرختان میوه می رویندوحیوانات زندگی می کنند و دارای بالاترین اهمیت ازنظر بیولوژی کشاورزی است ، گسترش می یابد.
  کاربرد هواشناسی کشاورزی :
1. هواشناسی کشاورزی ورابطه آن باسایر علوم
2.اهمیت وضع جوی وآب وهوائی وتولیدات کشاورزی نوین
3. لزوم تنظیم سیستم زراعی باعوامل محیطی هواشناسی کشاورزی  ووضع خاک
4.اهمیت آماروضع جوی وآب وهوادرتعیین نیازهای آبیاری محصولات کشاورزی به تاریخ کشت آنها، کوددادن ، کنترل آفات وبیماریهای گیاهی
وظیفه هواشناسی کشاورزی :
وظیفه اصلی هواشناسی کشاورزی عبارتست ازتقویت تولیدات کشاورزی وحیوانی به منظور تطبیق کلیه عملیات زراعی باویژگیهای شرایط جوی ودرنتیجه استفاده ازمنابع اقلیمی به بهترین وجهی می باشد.
 علوم مرتبط با هواشناسی :
بیولوژی کشاورزی : که عکس العمل گیاه نسبت به شرایط فیزیکی محیط است
آگرونومی : نقش فنون کشاورزی در اصلاح شرایط رویشی و اکولوژیکی بحث می کند.
پدولوژی : که از رژیم هیدروترمال ( آبی و حرارتی )خاک بحث می شود .
فنولوژی : که مراحل رویشی گیاه و نمو سیکلها یا چرخه بیولوژیکی محصولات زراعی – آفات – حیوانات – و غیره بحث می کند
جغرافیایی کشاورزی : که ناحیه بندی اقلیمی با استفاده از داده های هواشناسی بحث می کند
 اهمیت آمار وضع جوی آب و هوا در تعیین نیازهای آبیاری :
     تعداد دفعات آبیاری ومیزان آنها بستگی به نیازهای اکولوژیکی وفیزیولوژیکی محصولات دارد نیازهای  آبیاری رادرفصول مختلف رامی توان بااندازه گیری تبخیر وتعرق واقعی که باتبخیر وتعرق بالقوه ارتباط دارد تعیین نمود.آبیاری برای تنظیم دمای سطح خاک ودمای لایه هوای بالای آن و برای اجتناب از گرم شدن بیش از اندازه ریشه ها و برگهااز آن استفاده می شود ، آبیاری بایستی هنگاهی که هوا نسبتاً آرام بوده و اغلب در موقع شب انجام داد زیرا هوای گرم و حرکت شدید و متلاطم هوا و تشعشع شدید ، اتلاف آب را از طریق تبخیر تشدید می نماید. ثبت دقیق پارامترهای هواشناسی در طی دوره های قبل از آبیاری و همچنین در فواصل بین آبیاری ها صورت گیرد
تاثیر وضع جوی بر روی تاریخ کاشت :
 دوره های بحرانی یک نوع گیاه توزیع ناحیه ای آن نوع را تعیین می نماید هریک از گیاهان در کد ژنتیک خود دارای آستانه های تحمل  نسبت به مقادیر گرمائی انتهای و مقدار معینی از رطوبت می باشد – اپتیمم بیولوژیکی بین این مقدار انتهائی قرار دارد رژیم حرارتی و رطوبتی خاکها در طی دوره برداشت محصول و تکامل مراحل اولیه فنولوژیکی بر روی قدرت حیاتی گیاه در تمام دوره رویشی تاثیر می گذارد.  پژوهشهای تحت شرایط مصنوعی یا طبیعی در مورد پیش بینی رشد ونمو اندامها تحت تاثیر درجات مختلف استرس انجام شده توسط عوامل هواشناسی و همچنین اثرات جمعی وضع جوی بر رشد ونمو و قابلیت محصول دهی نباتات و قدرت تولید ی حیوانت متمرکز بوده اند با در نظر گرفتن اثر شدید عوامل اقلیمی بر گیاهان و حیوانات انتظار می رود که کشاورزی نوین بتواند ارقام جدید گیاهان و نژادهای  انتخابی حیوانات را به بهترین وجهی با محیط مطابقت داشته باشند تولید کند. تاثیر بارندگی – وضع دائمی خاک و وجود آفت ها در آن – ارزیابی سالهای بارانی و خشک همه تحت تاثیر مستقیم و غیر مستقیم اقلیم اند.  ساختن بادشکنها – سدهای ذخیره آب بارندگی با اطلاعات اقلیمی موثر است .
لزوم تنظیم سیستم زراعی با عوامل محیطی هواشناسی کشاورزی و وضع خاک
تحقیقات هواشناسی کشاورزی ، انجام ارزیابی های کیفی و کمی در باره تغییرات اقلیمی مربوط به فعالیت های بشر و لذا بررسی وکنترل فرآیند تلفیقی سیستم های اکولوژیکی و کشاورزی در محیط طبیعی بر مبنای علمی و درنتیجه اجتناب از مقادیر و ناهماهنگی های بسیار مضر می باشد.  ازبین بردن جنگلها موجب ایجاد عدم تعادل زیان بخش در طبیعت و آب وهوا می شود . عواقب خشکسالی –سیلها –ازبین یردن حیوانات – فرسایش و غیره ، از نظر اکولوژیکی کشاورزی ، بطوری کلی سبب منتها درجه تسهیل در ایجاد سیستم اکولوژیکی می گردد. تنوع انواع نژادهای جدید محصولات زراعی و دامی   کشت یک نوع محصول سبب وارد آوردن زیانهای شدید می گردد .      وجود اینورژنهای ( وارونگی دمای ) درجه حرارت در زمینهای پست دارای  اهمیت زیادی  در توزیع گیاهان در این نوع حوزه ها و نیز پراکنده گی عمومی گیاهان روی دانه ها می باشد که ممکن است در ته گودالها در زمستان موجب سرمازدگی گردد . و کاشتن محصولات زراعی مقاوم موثر است .
 اهمیت وضع جوی وآب وهوائی درتولیدات کشاورزی نوین
    یکی ازوسایل مهم افزایش محصولات کشاورزی عبارت از انطباق تکنولوژی با پارامترهای اقلیمی خاص در نواحی کشت میباشد دانستن وضع جوی و اقلیمی و تغییرات دوره ای سالانه و چند ساله پدیدهای هواشناسی و انحرافات آنها از مقدار عادی از جمله نیازهای عمده در کشاورزی مدرن است در هر مرحله از رشد و نمو و توسعه موجودات زنده تحت تاثیر شرایط محیط قرار می گیرند وضع جوی بر روی محصولات کشاورزی قبل و بعد از کشت و در دوره رشد و نمو و دوره رسیدن و زمان برداشت محصول و حتی در مدت انبار کردن تاثیر مینماید عملیات بعد از برداشت محصول از قبیل خشک کردن بذرها میوها و سبزیجات و سایر محصولات کشاورزی انبار شده تحت تاثیر وضع جوی قرارمیگیرد  وضع جوی در تغذیه و رشد و نمو و سلامتی و قدرت باروری حیوانات و همچنین در توزیع جغرافیایی آنها موثر است    وضع جوی علاوه بر اثر مستقیم بر روی حیوانات بطور غیر مستقیم از طریق علفهائی که حیوانات تغذیه میکنند و خاکی که روی آن زیست میکنند نیز بروی آنها تاثیر دارد.    شرایط جوی نه تنها درسیکل یا دوره توسعه ورشد ونمو آفات وبیماریها اثر دارد بلکه دراقدامات کنترل کننده آنها نیز موثر اند . بدین ترتیب پراکندگی  آفت کشها وحشره کشها به تعداد زیادی بستگی به تشعشع خورشید وبارندگی وبادو… دارد.   توزیع منطقه ای وبرنامه ریزی واحداث ساختمانهائی که برای حیوانات وگیاهان طرح ریزی شده یابرای ذخیره تولیدات کشاورزی درنظرگرفته شده است بایستی هماهنگی کامل باشرایط اقلیمی داشته باشد.         درپاییزهای خشک بدون باران هرنوع تاخیر درکاشت گندم محتمل باعث خسارات کمتری درمقایسه با وضع اپتیمم نسبت به خسارتی که احتمالاُ درپاییزهای سردومرطوب به محصول وارد میشود دارد. کاشت گندم بعداز برداشت محصول ذرت های دیرس هیبرید درپاییزهای توام بابارندگی های فراوان برحسب تنزل قابل ملاحظه عملکرد وحتی ازبین رفتن کامل آن خواهد شد.