سولفات آهن چیست


دسته بندی: تغذیه گیاه
سولفات آهن چیست

  1. قیمت خرید سولفات آهن
  2. سولفات آهن چیست؟
  3. خواص فیزیکی و شیمیایی
  4. انواع سولفات آهن
  5. روش تولید سولفات آهن
  6. سولفات آهن آزمایشگاهی
  7. کاربردهای سولفات آهن
  8. واکنش با پتاسیم پرمنگنات
  9. بازار جهانی
  10. MSDS و نکات ایمنی
  11. جمع‌بندی
  12. سؤالات متداول

قیمت خرید سولفات آهن

برای خرید و اطلاع از قیمت سولفات آهن به فروشندگان معتبر محصولات شیمیایی مراجعه کنید. قیمت تحت تأثیر گرید (دارویی، صنعتی، کشاورزی)، درصد خلوص، شکل هیدراته (خشک، مونوهیدرات، هفت‌آبه) و مقدار سفارش قرار دارد. هنگام خرید به گرید محصول و گواهی آنالیز توجه کنید.

سولفات آهن چیست؟

سولفات آهن یا Iron(II) sulfate به مجموعه‌ای از نمک‌ها با فرمول عمومی FeSO4·xH2O اطلاق می‌شود. متداول‌ترین شکل، هپتاهیدرات (FeSO4·7H2O) است که به‌صورت کریستال‌های سبز-آبی دیده می‌شود. این ترکیب در آب محلول بوده و گریدهای مختلف آن برای کاربردهای پزشکی، کشاورزی و صنعتی تولید می‌شوند.

خواص فیزیکی و شیمیایی

خلاصه‌ای از مهم‌ترین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی FeSO4:

فرمول شیمیایی FeSO4 (با هیدرات‌های مختلف: ·xH2O)
شکل ظاهری خشک: کریستال‌های سفید؛ هیدراته‌ها: کریستال‌های سفید-زرد تا سبز-آبی (هفت‌آبه)
جرم مولی بسته به هیدرات: خشک ≈ 151.91 g/mol، هپتاهیدرات ≈ 278.02 g/mol
دانسیته متغیر با هیدراسیون (مثلاً هفت‌آبه ≈ 1.895 g/cm3)
نقطه ذوب خشک ≈ 680 °C؛ هیدراته‌ها با از دست دادن آب در دماهای پایین‌تر تجزیه می‌شوند
حلالیت محلول در آب؛ میزان حلالیت وابسته به دما و هیدراسیون
CAS برای اشکال مختلف CASهای متفاوتی ثبت شده است (اشکال خشک و هیدراته)

انواع سولفات آهن

این ترکیب به دو دستهٔ کلی تقسیم می‌شود: خشک و آبدار. فرم‌های آبدار خود شامل پنج‌آبه، شش‌آبه و هفت‌آبه هستند. رایج‌ترین فرم در بازار، هپتاهیدرات (FeSO4·7H2O) است که به‌صورت کریستال‌های سبز رنگ عرضه می‌گردد.

روش تولید سولفات آهن

روش‌های صنعتی متعددی برای تولید وجود دارد؛ از جمله:

  • واکنش آهن با اسید سولفوریک: Fe + H2SO4 → FeSO4 + H2
  • اکسیداسیون پیریت‌ها در فرایند تولید تجاری: 2 FeS2 + 7 O2 + 2 H2O → 2 FeSO4 + 2 H2SO4
  • جابه‌جایی فلزی از نمک‌های دیگر: CuSO4 + Fe → FeSO4 + Cu

سولفات آهن آزمایشگاهی

برای تهیه محلول آزمایشگاهی معمولاً مقدار مشخصی از FeSO4 در آب حل می‌شود. جهت جلوگیری از اکسیداسیون یون Fe2+ توصیه می‌شود محلول‌ها تحت اتمسفر خلأ یا گاز بی‌اثر (مثلاً نیتروژن) تهیه و نگهداری شوند.

کاربردهای سولفات آهن

سولفات آهن کاربردهای متنوعی دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

پزشکی و دارویی

در پزشکی به‌عنوان مکمل آهن برای پیشگیری و درمان کم‌خونی فقر آهن استفاده می‌شود. فرم‌های دارویی آن به‌صورت قرص، کپسول یا سوسپانسیون مایع عرضه می‌شوند و جذب آنها تحت تأثیر غذا و ترکیباتی مانند کلسیم، چای یا آنتی‌اسیدها قرار می‌گیرد.

کشاورزی

در کشاورزی از سولفات آهن برای رفع کمبود آهن در گیاهان (زردی برگ‌ها) و اصلاح pH خاک‌های قلیایی استفاده می‌شود. این ترکیب حاوی حدود 19٪ آهن است و با تجزیه میکروبی به آزادسازی گوگرد و آهن کمک می‌کند، اما مصرف بیش از حد می‌تواند منجر به اسیدی شدن بیش از حد خاک شود.

تصفیه فاضلاب

FeSO4 به‌عنوان یک منعقدکننده در تصفیه فاضلاب برای حذف فسفر، کاهش رنگ و ته‌نشینی جامدات معلق کاربرد دارد و در فرایندهای آبگیری لجن نیز استفاده می‌شود.

سایر کاربردها

این ماده در پالایش طلا، توسعه‌دهندهٔ عکاسی، معرف‌های میکروبی‌شناسی، رنگ‌آمیزی مواد (از جمله زیتون سیاه و رنگ پارچه)، افزودن به آب خنک‌کننده جهت تشکیل لایهٔ محافظ در برابر خوردگی و به‌عنوان پیش‌ساز ترکیبات آهن کاربرد دارد.

واکنش سولفات آهن با پتاسیم پرمنگنات

در محیط اسیدی، یون پرمنگنات (MnO4) یون آهن دوظرفیتی (Fe2+) را اکسید و خود به Mn2+ تبدیل می‌شود که تغییر رنگ بنفش پرمنگنات به بی‌رنگی را در پی دارد. معادلهٔ کلی واکنش در محیط اسیدی:

MnO4 + 5 Fe2+ + 8 H+ → Mn2+ + 5 Fe3+ + 4 H2O

بازار جهانی

بازار جهانی سولفات آهن در سال‌های اخیر رشد تدریجی داشته است؛ ارزش بازار در سال 2023 حدود 2.5 میلیارد دلار برآورد شده و انتظار می‌رود با نرخ رشد متوسط سالانهٔ نزدیک به 2.9٪ تا سال 2033 افزایش یابد. این ماده در صنایع کشاورزی، داروسازی، ساخت‌وساز و تغذیه دام کاربرد گسترده‌ای دارد و رشد صنایع منطقه‌ای (خصوصاً آسیا) از عوامل افزایش تقاضا است.

MSDS و نکات ایمنی

نکات ایمنی مهم در کار با سولفات آهن:

  • بلع: مضر است؛ می‌تواند باعث تحریک دستگاه گوارش، تهوع و استفراغ شود. در صورت بلع، از خودتلقینی استفراغ خودداری شود و سریعاً کمک پزشکی جستجو شود.
  • استنشاق: باعث تحریک تنفسی می‌شود؛ در صورت استنشاق، فرد را به هوای تازه منتقل کرده و در صورت بروز علائم تنفسی دنبال تشخیص پزشکی باشید.
  • تماس با چشم: باعث تحریک می‌شود؛ چشم را حداقل 15 دقیقه با آب فراوان شستشو دهید و در صورت ادامهٔ تحریک به پزشک مراجعه کنید.
  • تماس با پوست: ممکن است تحریک پوستی ایجاد کند؛ لباس‌های آلوده را درآورده و محل را با آب فراوان بشویید.
  • حریق: برای خاموش کردن از آب پاشی، مواد خشک شیمیایی، CO2 یا کف استفاده کنید.
  • نگهداری: در ظروف درپوش‌دار، خشک و در محیط خنک نگهداری شود تا از هیدراسیون یا اکسیداسیون ناخواسته جلوگیری گردد.

جمع‌بندی

سولفات آهن یک ترکیب چندمنظوره است که در گریدهای مختلف برای مصارف پزشکی، کشاورزی و صنعتی کاربرد دارد. شناخت دقیق فرم هیدراته، گرید محصول و رعایت نکات ایمنی و زیست‌محیطی برای استفادهٔ مؤثر و ایمن از این ماده ضروری است.

سؤالات متداول

سولفات آهن برای درخت را چگونه اعمال می‌کنند؟

محلول‌پاشی با غلظت حدود 0.5٪ (پایهٔ محصول) معمول است؛ این محلول به‌طور معمول هفته‌ای یک‌بار تا بهبود رنگ برگ‌ها اعمال می‌شود. بسته به نوع درخت و شرایط خاک، ممکن است روش‌ها و دوزها متفاوت باشد.

طریقهٔ مصرف کود سولفات آهن چگونه است؟

دو روش رایج: افزودن به خاک (محلول‌سازی و آبیاری) یا محلول‌پاشی روی شاخ و برگ. فرم گرانوله برای حل در آب مناسب است؛ قبل از کاربرد بهتر است آزمون خاک یا مشورت با کارشناس انجام شود.

معادله حلالیت سولفات آهن در آب چگونه است؟

FeSO4 + H2O ⇌ [Fe(H2O)6]2+ + SO42−

رسوب دادن طلا با سولفات آهن چگونه است؟

در فرایندهای پالایش طلا از واکنش‌های مختلف شیمیایی بهره می‌گیرند؛ یکی از روش‌ها استفاده از محلول‌ها و واکنش‌های مناسب برای جدا کردن طلا است، اما استفادهٔ دقیق و ایمن نیازمند شرایط تخصصی و رعایت مقررات است.

سولفات آهن چیست


محصولات مرتبط

جدیدترین نوشته ها