کشاورزانی که هشدار کم آبی را جدی نگرفتند

کاهش شدید بارش‌ ها و کم شدن منابع آبی و همچنین خالی بودن آب پشت سدها، سبب شد تا هیات وزیران در اسفند سال گذشته کشت محصولات آبدوست را ممنوع اعلام کند و کاشت برنج نیز تنها در استان های مازندران و گیلان انجام شود.

---

کاهش شدید بارش‌ ها و کم شدن منابع آبی و همچنین خالی بودن آب پشت سدها، سبب شد تا هیات وزیران در اسفند سال گذشته کشت محصولات آبدوست را ممنوع اعلام کند و کاشت برنج نیز تنها در استان های مازندران و گیلان انجام شود.
اعمال سیاست محدودیت در کاشت محصولات آبدوست از سوی مسئولان وزارت جهاد کشاورزی باعث می شود با توجه به شرایط کم آبی در کشور، کشاورزان به سمت کاشت محصولاتی بروند که علاوه بر اینکه آب بری کمتر دارند، صرفه اقتصادی هم داشته باشد.
اما برخی از کشاورزان نیز به توصیه های مسئولان توجه نکرده و کماکان با کشت محصولات آبدوست از تصمیم هایی که برای گذر از بحران کم آبی گرفته شد سرپیچی کردند.
در استان لرستان نیز نه تنها کاشت برنج در برخی مناطق با وجود توصیه های دستگاه های مربوط کمتر نشده بلکه کشاورزان سنتی بدون توجه به بخشنامه ها اقدام به کشت این محصول کرده اند.
سید فضل الله رشیدی کشاورز 65ساله خرم آبادی در منطقه ویسیان این شهرستان می گوید: تنها دارایی او یک قطعه زمین است که با تجربه ای که دارد فقط برای کاشت برنج مناسب است.
وقتی که به این کشاورز گفتیم که دستورالعمل های ممنوعیت کاشت برنج توسط مسئولان کشور صادر شده ، اظهار داشت: نمی توانیم این دستورالعمل را قبول کنم زیرا که منطقه ما از منابع آبی خوبی برخوردار است و من هم مانند دیگر روستاییان باید کسب درآمد کنم.
به برخی از روستاهای شهرستان خرم آباد که برای تهیه گزارش مراجعه کردم بیش از نیمی از کشاورزانی که حدود 50سال از عمر خود را در زمینه کاشت برنج سپری کرده اند معتقدند که تا زمانی که آب باشد اقدام به کاشت این محصول خواهند کرد و هیچ مسئولی هم نمی تواند مانع کار آنها شود.
دلیل این کار شاید عدم اطلاع رسانی درست به افرادی کهنسالی باشد که تاکنون اقدام به کشاورزی سنتی کرده اند.
هرچند که مسئولان جهاد کشاورزی معتقدند راهکار تغییر الگوی کشت را به کشاورزان ارایه داده اند.
این درحالی است که استاندار لرستان پیشتر اعلام کرده بود که با توجه به پدیده خشکسالی و ضرورت اجرای طرح های کشاورزی برمبنای الگوی کشت، اجرای این طرح در استان و میزان انحراف آن باید هر هفته گزارش شود.
سید موسی خادمی معتقد است باید دقت شود الگوی کشت تا چه اندازه با میزان تخصیص منابع آبی همخوانی دارد.
وی ادامه داد: نمی توان یکباره کشاورزان را از کشت برخی محصولات از جمله محصولات آبدوست منع کرد اما می توان کاشت این محصولات را بر اساس الگوی کشت رصد کرده و هر ساله سطح زیرکشت آن را کاهش داد.
وی گفت: در حال حاضر زمانی برای برخی اقدامات جدید در خصوص اصلاح الگوی کشت نیست بنابراین باید رصد شود تا الگوی کشت کنونی به صورت درست و منطقی رعایت شود.
استاندار لرستان تاکید کرد: جهادکشاورزی باید با همکاری رسانه ها اعلام کند آن دسته از کشاورزانی که الگوی کشت و مصرف آب را رعایت نکنند، امتیازی نیز دریافت نمی کنند و محصول آنان به صورت تضمینی خریداری نخواهد شد.
خادمی با تاکید بر نصب کنتورهای هوشمند بر چاههای مجاز کشاورزی گفت: چاههای صنعتی که برای مصارف کشاورزی استفاده می شود نیز باید شناسایی شوند.
وی همچنین افزود: کشاورزی به روش های معمول و سنتی باید تغییر یافته و بر اساس الگوی کشت باشد تا علاوه بر صرفه جویی در منابع آبی، تولید محصولات نیز استراتژیک باشد.

**برنامه الگوی کشت لرستان انحراف زیادی دارد
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان معتقد است برنامه الگوی کشت در استان انحراف زیادی دارد و رعایت نمی شود و کشت برنج در سال جاری آبی نه تنها کاهش نیافته بلکه افزایش نیز یافته است
رضا میرزایی گفت: با توجه به بحران کم آبی و لزوم پرهیز از کشت گیاهان آبدوست، متاسفانه کاشت برنج در استان نسبت به سال های گذشته افزایش چشمگیری یافته است.
میرزایی بیشترین انحراف از الگوی کشت و تخلفات در رابطه با کشت محصولات آبدوست را مربوط به شهرستان خرم آباد و از پل هرو تا بخش چغلوندی و بیرانشهر و شهرستان ‌های دورود، نورآباد و چگنی دانست.
وی ادامه داد: همچنین کمترین انحراف از الگوی کشت و تخلفات در رابطه با کشت محصولات آبدوست مربوط به شهرستان های الیگودرز، ازنا، رومشکان و پلدختر است.
میرزایی ادامه داد: امسال 32هزار هکتار کشت محصولا آبدوست توسط سازمان جهاد کشاورزی در نظر گرفته شده که در این ارتباط انحراف از الگوی کشت حدود هشت هزار هکتار گزارش شده است.
وی همچنین گفت: 18 گروه گشت و بازرسی متشکل از 51 نفر در سطح دشت های لرستان از حفر چاه ‌های غیرمجاز، اضافه برداشت ها و تخلفات حوزه آب جلوگیری می کنند.
میرزایی اضافه کرد: یکهزارو 345 حلقه چاه غیرمجاز سال گذشته در لرستان شناسایی و 543 حلقه از این تعداد برای پیشگیری از بحران آب مسدود شد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان سطح زیر کشت برنج در این استان را حدود هفت هزار هکتار عنوان کرد و افزود: در استان خوزستان که حوضه مشترک آبی با لرستان دارد بیش از 40 هزار هکتار برنج کاری شده است.
وی بیان کرد: کشت برنج در برخی نقاط لرستان (بخش ویسیان، شهرستان چگنی) دارای سابقه 50 ساله است و در مدت یکسال نمی‌ توان آن را به طور کامل حذف کرد.
وی اضافه کرد: آب منطقه ای لرستان در برخورد با کشت محصولات آبدوست فراتر از شرح وظایف خود عمل کرده و از تمامی ظرفیت ‌های موجود برای کاهش سطح زیر کشت محصولات آبدوست استفاده کرده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان گفت: امیدواریم در سال آینده سازمان جهاد کشاورزی با ارایه الگوی کشت جایگزین به جای محصولات آبدوست و در عقد قرارداد کشت جدید با کشاورزان نهایت همکاری را با مجموعه آب منطقه ای داشته باشد تا بتوانیم کشت محصولات آبدوست را محدود کنیم.

**براساس الگوی کشت، سطح محصولات آبدوست کاسته می شود
رییس سازمان جهاد کشاورزی لرستان نیز گفت: کشاورزی منبع درآمد مردم است و نمی توان به یکباره کشت برخی محصولات را ممنوع کرد.
عبدالرضا بازدار افزود: بر اساس الگوی کشت، هرساله از میزان سطح محصولات آبدوست کاسته می شود به نحوی که کاشت چغندرقند ازهفت هزار و 100 هکتار در سال گذشته به چهار هزار هکتار در سال جاری، سیب زمینی از 6هزار و 800 هکتار به چهار هزار و 500 هکتار و برنج از هفت هزار هکتار به 2 هزار و 500 هکتار کاهش یافته است.
وی راه حل مشکلات موجود را کنترل تخصیص آب توسط آب منطقه ای دانست و اظهار داشت: کشت محصولات باید با هماهنگی جهادکشاورزی و آب منطقه ای باشد.

خبرگزاری ایرنا – 97/5/6