ایجاد چاه غیر مجاز، با به رسمیت نشناختن حق مالکیت مردم‏


دسته بندی: اخبار کشاورزی
ایجاد چاه غیر مجاز، با به رسمیت نشناختن حق مالکیت مردم‏

در ایجاد چاه‌های غیر مجاز مقصر تصمیم‌سازان هستند. وقتی مالکیت مردم را ‏به رسمیت نمی‌شناسیم، چنین بلایی سر منابع طبیعی مشترک آمده و اضافه برداشت از منابع آب رقم می‌خورد.‏
استاد دانشگاه فردوسی مشهد گفت: در ایجاد چاه‌های غیر مجاز مقصر تصمیم‌سازان هستند. وقتی مالکیت مردم را ‏به رسمیت نمی‌شناسیم، چنین بلایی سر منابع طبیعی مشترک آمده و اضافه برداشت از منابع آب رقم می‌خورد.‏
به گزارش خبرنگار ایانا، کامران داوری در سومین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی آب، فرهنگ و جامعه ‏با عنوان حکمرانی آب که در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد، بیان کرد: در بسیاری از ‏دشت‌های کشور بیش از 100 درصد توان آن ها آب برداشت می‌شود، تا آنجا که در مشهد میزان برداشت به 130 ‏درصد رسیده‌است.‏
وی با اشاره به اینکه اطلاعات دقیقی از میزان آب تجدیدپذیر نداریم تا برداشت از منابع بر اساس آن انجام شود، ‏افزود: در فضای کنونی همه کشاورزان را مقصر می‌دانند، اما 15 سال است که این قشر نتوانسته آب اضافی ‏برداشت کند.‏
داوری ادامه داد: بندهای متعدد در قانون مدنی و توزیع عادلانه آب وجود دارد که اگر آب کشاورزی کم شود، باید ‏به کشاورزان خسارت دهیم، اما به این مسئله توجهی نمی‌شود.‏
این استاد دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اینکه افکار عمومی کشاورزان را مقصر اصلی مشکلات آب کشور ‏می‌دانند، عنوان کرد: شاید کشاورز کمترین تقصیر را داشته باشد. کشاورز قدرت بیان ندارد و نمی‌تواند از خود ‏دفاع و حفاظت کند. متاسفانه به خاطر این رفتارهای غیر معقول، تعارضات آب در کشور تشدید می‌شود.‏
وی در ادامه تاکید کرد: در مسئله توزیع آب باید به این نکته توجه داشت که نمی‌توان حقی را به کسی داد، بعد به ‏راحتی این حق را از وی سلب کرد.‏
داوری افزود: در مشهد با یک روند کاهشی در آب تجدیدپذیر مواجه هستیم.، زیرا میزان بارش برف در کشور ‏کاهش یافته و میزان تبخیر و تعرق نیز رو به افزایش است. پدیده تغییر اقلیم هم واقعیتی است که مشکلات بخش ‏آب را تشدید می‌کند.‏
وی با اشاره به پیش‌بینی‌های ناسا برای بروز خشکسالی 30 ساله در ایران، گفت: ناسا با مدل‌های مختلف، ‏پیش‌بینی کرده طی 30 سال آینده دمای ایران بین سه تا هشت درجه افزایش می‌یابد و در نتیجه تبخیر و تعرق به ‏شدت در کشور ما زیاد خواهد شد.‏
این استاد دانشگاه مشهد افزود: در خراسان رضوی طی 20 سال اخیر 10 درصد به میزان تبخیر و تعرق آب ‏اضافه شده‌ است.‏
وی میزان آب مورد نیاز مشهد در افق 1420 را یک میلیارد و 750 میلیون متر مکعب اعلام کرد و گفت: در این ‏افق میزان تجدیدپذیری آب در این منطقه از 750 میلی متر فعلی به حدود 600 تا 700 میلیمتر خواهد رسید؛ ‏بنابراین برای کاهش فشار بر منابع باید مصرف را کم کنیم. ضمن آنکه برای کاهش تعارضات و پایداری آب، باید ‏برنامه مدونی داشته باشیم.‏
به اعتقاد داوری، توانمندسازی جوامع محلی باید به تدریج انجام شود و به طور همزمان قوانین مرتبط با آب نیز ‏اصلاح شود.‏
این استاد دانشگاه مشهد در بخش دیگری از سخنان خود افزایش بهره‌وری در بخش کشاورزی را عاملی برای ‏افزایش درآمد کشاورزان معرفی کرد و افزود: این مسئله به مفهوم تعادل بخشی منابع آب نیست. افزایش بهره ‏وری و تعادل بخشی منابع آب دو مقوله جدا از هم هستند.‏
وی تاکید کرد: با شرایط خشکی حاکم بر ایران، نگران هستیم که تمدن کشور از بین برود. در حال حاضر هم ‏روستاهای زیادی در حال از بین رفتن هستند.‏
داوری افزود: در ایران دچار کمیابی آب هستیم، زیرا کمبود به مفهوم آن است که یک سال دچار خشکسالی شده و ‏منابع آبی با مشکل مواجه می‌شود پس از آن با بهبود بارش‌ها وضعیت منابع آب به روال عادی بازمی‌گردد. اما در ‏ایران از این مرحله گذشته و به کمیابی آب رسیده‌ایم.‏
وی بیان کرد: متاسفانه در مدیریت آب کمیت و کیفیت را به دقت مورد توجه قرار نمی‌دهیم.‏
این استاد دانشگاه مشهد تاکید کرد: باورها و رفتارها در برخورد با منابع آب باید تغییر کند، در غیر این صورت ‏دچار مشکلات عدیده‌ای می‌شویم.‏
وی با ابراز خرسندی از تغییر در سیاست‌گذاری‌های بخش آب، بیان کرد: در گذشته میزان برداشت از منابع آب به ‏موجودی آن وابسته نبود، اما خوشبختانه با وضع قوانین جدید، فقط مجازیم 75 درصد از حجم آب موجود را ‏برداشت کنیم.‏
این سلسله نشست‌ها به همت اندیشکده تدبیر آب ایران، انجمن جامعه‌شناسی ایران، انجمن مطالعات فرهنگی و ‏ارتباطات ومرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری برگزار می‌شود.‏

خبرگزاری ایانا – 93/10/20‏