تهویه یکی از روشهای اصلی خنکسازی گلخانه است که شامل تهویه غیرفعال (جریان هوای طبیعی) و تهویه فعال (با استفاده از فنها) میشود.
سیستمهای خنککننده گلخانه برای تنظیم دمای داخل گلخانه و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد آن، به ویژه در ماههای گرم سال، طراحی شدهاند. آنها از روشهای مختلفی برای حذف گرمای اضافی و تضمین شرایط رشد بهینه برای گیاهان استفاده میکنند. تکنیکهای رایج شامل تهویه، خنککننده تبخیری (مانند سیستمهای فن و پد یا مهپاشی) و سایهزنی است.
در اینجا نگاهی دقیقتر به سیستمهای خنککننده مختلف گلخانه میاندازیم:
1. تهویه:
تهویه غیرفعال: به جریان هوای طبیعی از طریق دریچهها و روزنهها برای تبادل هوای گرم با هوای خنکتر بیرون متکی است.
تهویه فعال: از فنها، گاهی اوقات با لولههای پلیاتیلن، برای گردش هوا و افزایش جریان هوا برای خنکسازی مؤثرتر استفاده میکند.
خنککنندههای تبخیری مانند سیستمهای فن و پد یا مهپاشی، با تبخیر آب، هوای گرم را خنک میکنند و رطوبت را افزایش میدهند.
2. خنککننده تبخیری:
سیستمهای فن و پد: هوای گرم از طریق پدهای اشباعشده با آب کشیده میشود و با تبخیر آب، هوا قبل از ورود به گلخانه خنک میشود. سپس فنها هوای خنکشده را به گردش در میآورند.
سیستمهای مهپاشی/میسترینگ: قطرات ریز آب به داخل گلخانه پاشیده میشوند و با تبخیر، هوا را خنک کرده و رطوبت را افزایش میدهند.
3. سایهافکنی:
مواد سایهافکنی: کاهش میزان تابش خورشیدی ورودی به گلخانه و در نتیجه کاهش دمای کلی.
تکنیکهای سایهافکنی: تنظیم میزان نوری که به گلخانه نفوذ میکند و به حداقل رساندن تجمع گرما.
استفاده از مبدلهای حرارتی زمین به هوا و یا آب سفرههای آب زیرزمینی نیز میتواند در خنکسازی گلخانه مؤثر باشد.
4. سایر روشهای خنکسازی:
مبدلهای حرارتی زمین به هوا: از دمای نسبتاً ثابت زیرزمینی زمین برای پیشسرد کردن یا پیشگرم کردن هوای ورودی استفاده کنید.
آب سفرههای آب زیرزمینی: در برخی موارد، میتوان از آب خنکتر از سفرههای آب زیرزمینی برای خنک کردن گلخانه استفاده کرد.
خنکسازی با آب: گردش آب سرد از طریق لولهها یا استفاده از آن برای خنک کردن مستقیم هوا.
روش خنکسازی |
توضیحات |
مزایا |
معایب |
تهویه |
جریان هوای طبیعی یا با فن |
ارزان، ساده |
وابستگی به شرایط آب و هوایی |
خنککننده تبخیری |
فن و پد یا مهپاشی |
مؤثر، رطوبترسانی |
مصرف آب بالا، رطوبت زیاد |
سایهافکنی |
کاهش تابش خورشید |
ساده، کاهش دما |
کاهش نور برای گیاهان |